Kolejka Marecka - zaciekawiamy Warszawą

Nr hip. 926c.

W roku 1829 powstał piętrowy budynek z oficyną w głębi działki, należący wówczas do Wołowskich. Skorowidz z roku 1854, wymienia jako właściciela Wincentego Duschika, książka adresowa z 1930, Warszawską Spółdzielnię Spożywców.

Od 1875 funkcjonowała tu fabryka Adolfa Troetzera, który przeniósł się tu z Chłodnej 8 po sprzedaży tamtejszej kotlarni Maurycemu Bormanowi i Aleksandrowi Szwede. Produkowano tu sprzęt rolniczy i przeciwpożarowy. (Tadeusz W. Świątek)

Spis Wystawców częstochowskiej Wystawy Przemysłu i Rolnictwa z roku 1909 podaje:
Rok założenia: 1842. Adres fabryki: Warszawa, Chłodna 29. Adres zarządu: wyżej wymieniony. Adres telegraficzny: Troetzer, Warszawa Nr. telefonu: 7-56, 60-03, lub Pruszków 2. Właściciel: Józef Troetzer. Wykaz osób, zajmujących w fabryce wyższe stanowiska techniczne i biurowe: Antoni Czajkowski - inżynier Chitel - inżynier Jeżewski - dział handlowy. Wykaz wyrobów własnych: pompy, sikawki. Ilość robotników: 170 Kapitał zakładowy: 400.000. Przybliżony obrót roczny: 350.000. Wywóz do Cesarstwa, procentowo w stosunku do ogólnego obrotu rocznego: 75% Motor parowy o sile 55 HP i Elektrom. - 25 HP.

Funkcjonowały tu także: od 1908 r. fabryka blachy cynkowej i kapsli "Forma" (40 robotników); wytwórnia piór i stalówek Wiśniewskiego (od 1910, przeniesiona z Okopowej 21, zatrudniająca 200-250 robotników - od roku 1927 także w nowym zakładzie na Płockiej 29) i zakład mechaniczny Feliksa produkujący śruby, kute części maszyn i elementy budowlane. Oprócz zakładów branży metalowej, kołdry, materace i wypełnienia tapicerskie wytwarzało 30 pracowników działającej od roku 1910 firmy Michała Kułaka. (M. Krasucki, Katalog...)

We wrześniu 1915 Niemcy zezwolili na otwarcie Teatru Dramatycznego pod kierownictwem Wawrzyńca Potrzebińskiego. Teatr działał do 1927, później zastąpiło go kino "Czary" (A. Nadolski, Pani Chłodna)

Z kolei, w roku 1940...
Aby ominąć skrzyżowanie Żelaznej i Chłodnej, schodzi się daleko w głąb Chłodnej i stamtąd przez Chłodną 29 wychodzi się na Krochmalną. Dowiedzieli się o tym i zamurowali przejście przez to podwórze (Ringelblum)

W getcie, mieściły się tu warsztaty krawieckie Rady Żydowskiej.