Forum Stowarzyszenia
miglanc
Wyszperane przypadkowo, przy okazji szukania zupełnie czegoś innego
http://commons.wikimedia.org/wiki/File: … y_view.jpg
Ktoś może coś wie na temat lokalizacji owej fabryki? A może to jednak zmyłka i chodzi o Koło we wschodniej Wielkopolsce?
Ostatnio edytowany przez roox (12.01.2012 11:55:50)
Offline
administrator
Nieco bardziej globalnie patrząc, Koło leży nieopodal Warszawy. Przy odległościach, jakie funkcjonują w Australii, USiA czy inszym Kazachstanie, to jest tuż obok.
Offline
miglanc
weldon napisał:
Gwoli ścisłości, to Factory jest we Wrocławiu ...
Pozdrawiam
Gwoli ścisłości w Ursusie też http://www.factory.pl/centros/ursus/
Może na to nie wygląda, ale pytanie było na poważnie
Offline
Moderator
Wg niemieckiej Wikii firma Orenstein & Koppel - Arthur Koppel AG nie miała fabryk ani na Kole ani w Kole. Czyli dalej nie wiemy zagadkę o jakie Kol[ł]o chodzi na tym rysunku.
Ostatnio edytowany przez michel (10.01.2012 23:53:02)
Offline
W Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego Koło z parafii Wola, to miejscowość typowo ogrodniczo-sadownicza, posiadająca jedynie wiatraki z takich przemysłowych rzeczy.
Natomiast Koło z "guberni kaliskiej" koło Konina właśnie, miało fabryki, ale fajansu, "a prócz tego tasiemek, cykoryi, browar, młyn wodny z foluszem, kilkanaście wiatraków".
Fabryki ciężkiego sprzętu nie wymieniają, no ale to poznańskie - możliwe, że w kilka lat postawili tam coś takiego.
Niemniej wydaje mi się, że powinno w jakimś stopniu przetrwać, przynajmniej śladowo.
Poszukam jeszcze, ale to chyba powinno pozostawić jakieś wyraźniejsze ślady nawet do dzisiaj.
Pozdrawiam
PS w wiki napisane jest "L'usine à Koło près de Varsovie", a więc chyba jednak Koło, nie Kolo
Offline
Użytkownik
Nie wydaje mi sie, aby to było podwarszawskie Koło. Linia kolejowa omija współczesne Koło szerokim łukiem i biegła tak zawsze. Innej nie było. Tak duża fabryka prawdopodobnie lokomotyw lub maszyn rolniczych nie mogła zniknąć bez śladu, a i w 1913 roku osada Koło nie dysponowała prawdopodobnie żadną wykwalifikowaną siła robocza.
Offline
administrator
To ja może powiem tak (wytaczając coś całkiem ciężkiego) - gdyby O & K coś fabrykowali w okolicach Warszawy, pewnie by mi się to w taki, czy inny sposób o oczy/uszy obiło (kiedyś w tej branży coś tam działałem ). To, że nie słyszałem, o niczym nie przesądza, ale zmniejsza prawdopodobieństwo całkiem znacznie. Jeśli coś znajdziecie, to będzie - przynajmniej prywatnie, dla mnie - rewelacja.
Offline
miglanc
wolero napisał:
Nie wydaje mi sie, aby to było podwarszawskie Koło. Linia kolejowa omija współczesne Koło szerokim łukiem i biegła tak zawsze. Innej nie było. Tak duża fabryka prawdopodobnie lokomotyw lub maszyn rolniczych nie mogła zniknąć bez śladu, a i w 1913 roku osada Koło nie dysponowała prawdopodobnie żadną wykwalifikowaną siła robocza.
Mi też się nie wydaje, tym bardziej zaskoczyło mnie to znalezisko. Z drugiej strony obrazek może być nieco wyidealizowany, jak chociażby tu
http://warszawa.gazeta.pl/warszawa/1,34 … d_100.html
A fabryka, jeśliby istniała raczej nie rozpłynęła sie w powietrzu. Przez chwilę nawet myślałem, że może chodzić o jakąś wolską, a nie kolską fabrykę (wszak Wola była wtedy też jeszcze pod Warszawą). Jednak do niczego znanego mi to nie pasuje.
Offline
Moderator
A jednak Koło ...... te w Warszawie. Funkcjonowała tu filia firmy O&K zdaje się pod nazwą Parowóz - ale nie ten Parowóz, którego znamy jako Warszawska Spółka Akcyjna Budowy Parowozów na Kolejowej. Jak dobrze pamiętam ta kolska pracowała do wybuchu I wojny.
O adres nie pytajcie - w tej chwili nie pamiętam.
Offline
miglanc
A jednak!
Gdyby adres się przypomniał, polecam się łaskawej pamięci
Offline
Kurcze, na planie z 1913 roku, ale też zaznaczone jest na tym z 1908, wyraźnie widać linie kolejową biegnącą przez Koło.
Nazywa się to Kolej Odwodowa.
Biegnie z Drogi Żelaznej Warszawsko-Wiedeńskiej, z której wychodzi koło Czystego, obiegając gazownię, potem biegnie na pograniczu Woli i Koła, obiega cmentarz Powązkowski i łączy się z Drogą Żelazną Nadwiślańską przed Cytadelą.
Tyle, że nie odchodzą z niej żadne odnogi (a widać takie przy gazowni na przykład) i, tak samo, tereny, przez które biegnie nie wyglądają na zbytnio przemysłowe, a taki zakład byłby chyba zaznaczony na mapie.
Cała masa wiatraków jest za to zaznaczona (chyba wiatraków )
Dopiero koło lat 20 ubiegłego stulecia pojawiają się tam konkretniejsze ulice
Offline
administrator
Cóż, linia obwodowa to lata siedemdziesiąte wieku XIX - to mnie akurat strasznie nie zaskoczyło
A co do owego Parowozu, to już całkiem insza inszość...
Offline
No tak, ale ja w kontekście tego:
wolero napisał:
Linia kolejowa omija współczesne Koło szerokim łukiem i biegła tak zawsze. Innej nie było.
Nie wiem, jak zinterpretować "omija"
"Bumar Waryński", w swojej historii, ma wpis:
Tradycje w działalności przemysłowej sięgają 1833 roku i wiążą się z rozpoczęciem na warszawskiej Woli funkcjonowania warsztatu kotlarskiego Sebastiana Bańkowskiego.
W latach 1882-1920 firma działała jako "Borman i Szwede", z powodzeniem produkując maszyny rolnicze( nagroda na wystawie światowej w Paryżu), kotły grzewcze i lokomobile.
I dalej:
W okresie 1920-1944 firma produkowała parowozy i sprzęt kolejowy, działając jako Warszawska Spółka Budowy Parowozów, a następnie Wytwórnia Parowozów w Warszawie. W czasie powstania warszawskiego fabryka uległa zniszczeniu.
Widzę, że to nie to samo, co Warszawska Spółka Akcyjna Budowy Parowozów (Parowóz) współpracująca z austriacką firmą G. Siegl z Wiednia.
Tyle, że Starannie rozplanowana fabryka spółki „Borman i Szwede” znalazła się w kwadracie ulic: Srebrnej, Wroniej, Siennej i Towarowej.
Mieli dwie filie:
- na tzw. Nowej Pradze przy ul. Zaokopowej 11 (Praga Płn.) oraz
- W 1893 r. podjęto decyzję o budowie kolejnej filii, przy ul. Kolejowej 11, gdzie u zbiegu Przyokopowej stanęły dwie nowe kotlarnie miedzi i żelaza. Z uwagi na rozproszenie wszystkie wydziały produkcyjne połączono półkilometrową bocznicą z Dworcem Kolei Żelaznej Warszawsko-Wiedeńskiej.
A więc nie pasuje do Koła.
Ale za to ciekawe
Pozdrawiam
Offline
Użytkownik
Wyjaśnienie dla weldona: Omija znaczy dokładnie "nie przecina, a co najwyżej sie styka". Obecnie wschodnią granicą Koła jest kolejowa linia obwodowa, która idąc od dworca Gdańskiego dochodzi do granic Koła i skręca gwałtownie na południe właśnie go omijając. Trzeba jednak pamiętać, że historycznie Koło to mniej więcej skrzyżowanie Ks. Janusza i Obozowej. To jednak spory kawałek do kolei obwodowej. Tyle wyjaśnienia. W kwestii ewentualnej lokalizacji fabryki O&K w Warszawie jedyna nadzieja, że Mechanik Jarząbek dozna olśnienia i przypomni sobie adres.
Offline
Dzięki
Nie miałem nic zdrożnego na myśli
Szukałem jakiegoś punktu zaczepienia.
Przejrzałem Korzenie Miasta, Kasprzyckiego, ale wszędzie, gdzie występuje Koło, Kasprzycki określa te okolice jako tereny rolne, biedne, tanie działki bez dostępu do usług.
W sumie dopiero włączenie Koła do Warszawy spowodowało, że tam zaczęło się coś dziać.
(Przy okazji dowiedziałem się skąd nazwa Koło )
Wszystkie okoliczne zakłady przemysłowe związane są bardziej z okolicami Kolejowej, gdzie były bocznice kolejowe.
Na rycinie wyraźnie widać sporo torów kolejowych, a na mapach w których występuje Koło - nie ma takich.
Porównywałem te rycinę ze zdjęciami fabryki braci Palów, fabryki Franaszka czy Lilpopa, Rau'a i Loewensteina, ale nic nie mogę dopasować.
Boje się, że nawet jak Mechanik Jarząbek sobie coś przypomni, to nie będzie to Koło.
Pozdrawiam
Offline
Moderator
Przypomniałem sobie gdzie mam znaleźć potwierdzenie istnienia filii fabryki O&K na Kole i cóż mogę Wam napisać. Firma ta mieściła się po zachodniej stronie linii kolei obwodowej, pomiędzy ulicami Górczewską a Czorsztyńską, bliżej tej pierwszej. Dziś tamtędy przebiega Aleja Prymasa Tysiąclecia. Szukanie jakichkolwiek śladów w terenie nie przyniesie najprawdopodobniej pożądanych efektów. Pewniejsze jest szukanie w archiwach lub bibliotekach .... albo też w necie choć tu chyba za wiele nie ma. Roox - wielkie dzięki za zamieszczenie tej ryciny.
Krzysiu - chyba ten wątek należy przenieść na właściwe miejsce.
Offline
Ta sama rycina znajduje się na witrynie http://www.madtyler.com/368/final/ wraz z podaniem lokacji innych fabryk spółki.
W kilku miejscach (Trasbus na przykład) wspomina się o "Spółce Techniczno-Handlowej Parowóz mieszczącej się na Kole, będącej filią fabryki Orenstein & Koppel z Berlina".
Czorsztyńska to, chyba, dawna droga Przejście Obozowe-Tylne, potem Zawiszy, a, jak wynika z wpisu w wiki, to
(po drugiej wojnie światowej) "niektóre budynki przetrwały w dobrym stanie (w tym hala fabryczna przy Zawiszy 10, rozebrana dopiero ok. 2005 roku)."
Jakiś spory obiekt przy Zawiszy zaznaczony jest dopiero na planie Warszawy z 1935 roku
http://www.trasbus.com/planywarszawy/1935/103.jpg
Może to były pozostałości tych zakładów?
Podrawiam
Offline
miglanc
Zauważcie, że zupełnie podobny układ hal ma obiekt na ortofoto, na terenie wskazanym przez Mechanika
Nawet komin jest w tym samym miejscu i lekko skośnie ustawiona hala na północ od niego. Orientacja względem linii obwodowej też jest właściwa. Mur ogradzający fabrykę też biegnie podobnie. Chyba może być?
Ostatnio edytowany przez roox (12.01.2012 10:01:12)
Offline
Moderator
Wszystko się zgadza. Wpatrując się, widzę ślad po bocznicy odchodzącej od linii obwodowej.
Offline